Phó chủ toạ công ty du nhập thủy sản Censea, Jeff Stern cho biết, công ty này nhập rất ít tôm vỡ hoang trong nước vì các nhà cung cấp chẳng thể bảo đảm số lượng cũng như chất lượng theo yêu cầu
Nguồn cung suy giảm do dịch bệnh tại một số nước xuất khẩu tôm vào Mỹ đang ảnh hưởng lớn đến hoạt động của Censea, khiến công ty mất nhiều khách hàng cũng như thời cơ mớ rộng kinh doanh. Phía bên nguyên cho rằng áp thuế chống trợ cấp là biện pháp cấp thiết để bảo vệ lợi ích của các doanh nghiệp khai phá, chế biến và tiêu thụ tôm trong nước.
Nhu cầu bên ngoài tăng sẽ khiến xuất khẩu vào Mỹ sụt giảm, đẩy giá thành sản phẩm tăng vọt”. (Ảnh minh họa) Phiên điều trần tại Ủy ban thương nghiệp Quốc tế (ITC) đóng vai trò quyết định đối với việc áp dụng mức thuế chống trợ cấp mà Bộ Thương mại Hoa Kỳ vừa công bố trước đó một ngày đối với tôm nhập khẩu từ Việt Nam và 4 bị đơn còn lại là: Ecuador, Ấn Độ, Malaysia và Trung Quốc.
Trước đó, trang web của Hiệp hội Thủy sản Mỹ cũng cho rằng ngành công nghiệp tôm nội địa cần tìm giải pháp lâu dài để duy trì sức cạnh tranh thay vì kêu gọi chính phủ áp thuế chống phá giá hoặc chống trợ cấp đối với sản phẩm nhập khẩu. Vụ kiện của Liên minh công nghiệp tôm vùng Vịnh Mỹ đối với sản phẩm tôm nước ấm đông lạnh nhập khẩu từ Việt Nam và một số nước khác đang vấp phải phản ứng mạnh mẽ từ dư luận Mỹ.
Ông Buckner khẳng định, tôm nuôi du nhập và tôm đánh bắt là 2 sản phẩm hoàn toàn khác nhau, dành cho các đối tượng khách hàng khác nhau và nên không thể cạnh tranh với nhau.
Do vậy, giả thử như ngành tôm của Hoa Kỳ bị thiệt hại thì tôi cho rằng tôm du nhập cũng không phải là nguyên nhân”. Tuy nhiên, lập luận này đã bị chính các doanh nghiệp du nhập và phân phối tôm cũng như chuyên gia kinh tế Mỹ phản bác. /. Ngay cả các nhà cung cấp của chúng tôi cũng không có hiện tượng cạnh tranh chéo. Kinh tế phát triển, các nước sẽ tiêu thụ nhiều thủy sản hơn và các nhà xuất khẩu cũng thu được lợi nhuận không kém tại Mỹ.
Công ty chúng tôi có kế hoạch tiếp thị và tiêu thụ khác nhau cho từng mặt hàng trên.
Nếu ITC xác nhận các doanh nghiệp Hoa Kỳ bị thiệt hại do trợ cấp từ chính phủ của các nước bên bị, Bộ Thương mại Hoa Kỳ sẽ ban hành lệnh về thuế chống trợ cấp, dự định ban bố vào ngày 3/10/2013.
Không chỉ vậy, các doanh nghiệp đánh bắt thủy sản Mỹ còn được nhận khoản bồi hoàn hơn 100 triệu USD sau sự cố tràn dầu của hãng BP tại vùng vịnh vào năm 2010. Tại phiên điều trần, đại diện của Liên minh công nghiệp tôm vùng Vịnh Mỹ kết tội rằng trợ cấp chính phủ đã tạo ra cạnh tranh không lành mạnh giữa tôm nhập khẩu và tôm khai khẩn tự nhiên, gây thiệt hại lớn đối với ngành tôm Hoa Kỳ.
Theo ông Nicely, vấn đề tồn tại từ lâu nay của ngành tôm Hoa Kỳ là không tìm được phương cách tiếp thị và tiêu thụ sản phẩm một cách hiệu quả, nghĩa là không thể thuyết phục khách hàng về sự dị biệt của tôm đánh bắt thiên nhiên để khẳng định tại sao mặt hàng này lại xứng đáng với giá bán cao.
Nếu ITC xác nhận các doanh nghiệp Hoa Kỳ bị thiệt hại do trợ cấp từ chính phủ của các nước bị đơn, Bộ thương nghiệp Hoa Kỳ sẽ ban hành lệnh về thuế chống trợ cấp, dự kiến công bố vào ngày 3/10/2013. Tôm nuôi có những ưu điểm mà tôm khai hoang không thể có như sản lượng ổn định, chất lượng đồng đều và đảm bảo hạn vận giao hàng”. Thứ nhất, tình hình sản xuất, kinh doanh của ngành công nghiệp tôm Hoa Kỳ đang khá thuận lợi vào thời điểm hiện tại.
Mức thuế đối với 4 nước bị đơn còn lại cũng rất cao, dao động từ 10,54% đến 54,5%. Trong buổi điều trần chung cục về vụ kiện tại Ủy ban thương nghiệp Quốc tế Hoa Kỳ ngày 14/8, nhiều doanh nghiệp Mỹ đã lên tiếng phản đối đề nghị áp thuế chống trợ cấp đối với mặt hàng trên.
San sẻ ý kiến trên, Guy Pizzuti, Giám đốc cáng đáng thủy sản của Publix Super Markets, 1 trong 10 chuỗi siêu thị lớn nhất Hoa Kỳ cho biết: “Tôi chưa bao giờ nghĩ tôm nuôi nhập cảng và tôm đánh bắt là 2 sản phẩm cạnh tranh trực tiếp với nhau.
Chuyên gia James Dougan thuộc công ty tham vấn kinh tế Economic Consulting Services trích dẫn các thống kê cho thấy trong 3 năm qua, sản lượng và thị phần của ngành công nghiệp tôm Hoa Kỳ luôn ổn định, trong khi mức tiêu thụ tôm của người Mỹ không suy giảm.
Ngoại giả, thị trường xuất khẩu càng ngày càng đa dạng khiến Hoa Kỳ không còn là điểm đến quyến rũ đối với các nhà xuất khẩu tôm nữa và kết quả là người tiêu dùng sẽ chịu thiệt.
Các doanh nghiệp trong nước cho rằng lợi nhuận của họ hiện rất thấp, chưa tới 1% nhưng trên thực tiễn thì họ đang làm ăn còn tốt hơn trước, một phần nhờ khoản tiền bồi thường lớn của BP. Eric Buckner, Giám đốc đảm nhiệm thủy sản của tập đoàn Sysco cho biết, là một trong những nhà phân phối tôm lớn nhất nước Mỹ, Sysco phân loại rõ ràng các mặt hàng tôm du nhập và tôm khẩn hoang thiên nhiên cũng như xuất xứ của từng loại.
Điểm thứ 2 và vô cùng quan trọng là giá tôm nhập khẩu đã giảm trong khoảng thời gian từ năm 2010 cho đến 2012 trong khi tôm khai phá nội địa lại tăng cả về giá thành lẫn sản lượng.
Trạng sư Matthew Nicely thuộc công ty luật Hughes Hubbard & Reed nhận định về kết quả vụ kiện: “Tôi cho rằng cơ hội thắng kiện của Việt Nam và các nước bên bị khác là rất lớn vì 2 lý do sau. Các nhà cung cấp tôm nhập khẩu cạnh tranh với nhau và các nhà cung cấp tôm khai thác cũng vậy. Hơn nữa, phần nhiều giá thành sản phẩm của các công ty Mỹ đều tăng ở mức 2 con số, lượng nhân công, số giờ làm việc cũng như tiền công cần lao đều tăng từ 3,5% đến 10%.
Ông Stern nói: “Chúng tôi rất lo ngại về nhu chuồng tiêu thụ tôm càng ngày càng tăng tại Châu Á, nhất là Trung Quốc, khiến chúng tôi gặp khó khăn trong đảm bảo nguồn cung.
Theo ông Stern, việc đảm bảo nguồn cung ổn định, chất lượng cũng như kích cỡ đồng đều của sản phẩm là điều tối quan yếu đối với khách hàng và điều này vượt quá khả năng của các nhà cung cấp trong nước.
Với thực tế trên, tôi cho rằng ngành tôm của Hoa Kỳ không thiệt hại chút nào. Trong trường hợp ITC quyết định rằng các doanh nghiệp Hoa Kỳ không bị thiệt hại về vật chất hoặc bị đe dọa thiệt hại về vật chất, vụ kiện sẽ kết thúc hoàn toàn và các mức thuế nêu trên sẽ bị bãi bỏ. Thuế suất toàn quốc đối với các công ty xuất khẩu khác của Việt Nam sẽ ở mức 4,52%.
Theo quyết định của Bộ Thương mại Hoa Kỳ, công ty Thủy sản Minh Quí của Việt Nam, một trong 2 bên bị nép sẽ phải chịu mức thuế chống trợ cấp 7,88%, trong khi thuế suất đối với bị đơn còn lại là công ty Thủy sản Nha Trang sẽ là 1,15%.
