Đầu tư cho đào tạo, sinh sản và phát hành phim kỹ thuật số hình ảnh có độ nét cao là một nhân tố quan yếu quyết thêm định sự phát triển của điện ảnh Việt Nam.

(TGĐA) -Kỹ thuật số đang có mặt ở mọi lĩnh vực trong cuộc sống chúng ta, làm thay đổi cuộc sống của cả Thế giới. Đặc biệt là trong Điện ảnh, Truyền hình và Viễn thông. Công nghệ số đã, đang và sẽ mang lại sự phát triển cho ngành điện ảnh và truyền hình với tốc độ, hiệu quả cao tới mức mà chính chúng ta cũng không ngờ tới. Tại Việt Nam, công nghệ kỹ thuật số cũng đã đặt điện ảnh vào 1 sự cạnh tranh ác liệt hơn bao giờ hết. Hy vọng tại cuộc hội thảo này, với nhiều ý kiến đóng góp của các nhà quản lý, các chuyên gia kỹ thuật, nghệ sỹ trong toàn ngành, Cục Điện ảnh, Bộ VH- TT & DL sẽ hoàn thiện “Chiến lược phát triển Điện ảnh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030” để tìm ra sự phát triển cho điện ảnh Việt Nam. Nhà quay phim Lý Thái Dũng (trái) và đạo diễn Bùi Tuấn Dũng trên trường quay phimNhững người viết huyền thoại Kỹ thuật số đang có mặt ở mọi lĩnh vực trong cuộc sống chúng ta, làm thay đổi cuộc sống của cả Thế giới. Đặc biệt là trong Điện ảnh, Truyền hình và Viễn thông. Công nghệ số đã, đang và sẽ mang lại sự phát triển cho ngành điện ảnh và truyền hình với tốc độ, hiệu quả cao tới mức mà chính chúng ta cũng không ngờ tới. Tại ViệtNam, công nghệ kỹ thuật số cũng đã đặt điện ảnh vào 1 sự cạnh tranh khốc liệt hơn bao giờ hết. Hy vọng tại cuộc hội thảo này, với nhiều quan điểm đóng góp của các nhà quản lý, các chuyên gia kỹ thuật, nghệ sỹ trong toàn ngành, Cục Điện ảnh, Bộ VH- TT & DL sẽ hoàn thiện “Chiến lược phát triển Điện ảnh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030” để tìm ra sự phát triển cho điện ảnh Việt Nam. Truyền hình phát triển vượt bậc nhờ KTS và ngày càng cạnh tranh hơn với điện ảnh 5,7 năm gần đây, các đời máy quay của 2 hãng Sony và Panasonic – hai hãng đi tiền phong và chiếm 90% thị phần máy trong lĩnh vực hình ảnh KTS chuyên dụng dành cho truyền hình - chỉ được thiết kế để lưu trữ hình ảnh trên thẻ nhớ hoặc ổ cứng ở nhiều định dạng chất lượng mà người dùng tự quyết định, với chuẩn chất lượng cao nhất là full HD (có chỉ số 2 triệu điểm ảnh, 1080 – 1920) – gọi là hình ảnh có độ nét cao. Những chiếc tivi màn hình phẳng tỷ lệ 16.9 HD với giá thành ngày một thấp đã và sẽ xuất hiện ngày càng nhiều hơn trong các gia đình ở thành thị lớn và cả các thị trấn nhỏ. Đây có thể gọi là những rạp chiếu phim thu nhỏ. Thời điểm hiện tại, những chiếc máy quay và những chiếc tivi (2 thiết bị đầu và cuối quan trọng nhất) đang được sinh sản với ttiêu chuẩn ghi hình và thu hình cao hơn cả HD, bằng với tiêu chuẩn của điện ảnh và thậm chí đã cao hơn (sự kiện TV 6K của các hãng điện tử vừa ra đời). Và đặc biệt hơn là những chiếc máy quay thì càng nhỏ hơn và TV thu hình ngày một có kích tấc màn ảnh lớn hơn và rẻ hơn…cho chất lượng hình ảnh đẹp như và hơn phim điện ảnh. Như vậy, điện ảnh bấy lâu vốn đã đối diện với sự cạnh tranh ác liệt từ truyền hình, thì hiện tại, ưu thế rốt cuộc về hình ảnh có độ nét cao bằng phim nhựa 35mm, màn hình lớn, âm thanh lập thể đã bị công nghệ kỹ thuật số công bằng, hờ hững xóa bỏ nốt. Ngoại giả điện ảnh còn chịu sự cạnh tranh của những đối thủ mới không kém phần nguy hiểm: Internet cáp quang tốc độ cao, mạng không dây 3G, 4G với những thiết bị cuối của cá nhân chủ nghĩa ngày càng cao cấp hơn như điện thoại di động, smartphone, máy tính bảng. Những thiết bị này giúp người dùng có thể xem phim ở bất cứ lúc nào, ở bất cứ đâu trên trái đất với khôn cùng nhiều sự chọn lựa, với giá thành siêu rẻ trên những trang Web xem phim trực tuyến. (Hiện giờ, các công ty cung cấp dịch vụ TH Cáp của VTV, HTV, VTC, AVG, …đang cung cấp những gói sản phẩm TH KTS với số lượng kênh lên đến con số gần 100 kênh, trong đó số kênh HD chiếm 1/3). Sự phát triển của điện ảnh KTS nói riêng là những lợi thế cần phải phát huy Giaiđoạn sản xuất tiền kỳ: - 10 năm trước, hai hãng sinh sản máy quay phim nhựa lừng danh thế giới là Panavision và ARRI đã cộng tác với SONY cho ra đời những chiếc máy quay KTS nổi tiếng: Arri D20, D21, Alexa, HK900, Pana Geneiss…gần đây là RED1, RED EPIC, PHANTOM của các kỹ sư Điện toán của Mỹ….Với chất lượng Hình ảnh có độ nét cao gấp 4,5,6 lần chuẩn Full HD. (Full HD – Hình ảnh có độ nét cao với khoảng 2 triệu điểm ảnh trên 1 đơn vị màn ảnh). Những seri phim 35mm của hãng Kodak lừng danh thế giới hơn 100 năm qua đã dừng sinh sản khi hãng này tuyên bố phá sản cuối năm 2012, mệnh máy quay phim 35mm cũng vậy, 10 năm qua không có 1 chiếc nào mới được sản xuất…Nhưng, những thiết bị ghi hình độ nét cao bằng KTS ngày càng được ra đời nhiều hơn, và quan yếu chất lượng hình ảnh đã cao hơn hình ảnh của máy quay dùng phim 35mm. Những thiết bị lưu trữ hình ảnh được gọi là thẻ nhớ hoặc ổ cứng - đã thay thế nguyên liệu PHIM 35mm ở cả tuổi Quay phim (Negative – Âm bản) và tuổi lưu trữ sản phẩm, phổ quát sản phẩm (Positive dương bản). Những thiết bị này đã và đang hoàn thiện, càng ngày càng an toàn, tiện dụng hơn, với dung lượng lưư trữ cao hơn. Và cũng rất quan trọng là giá thành ngày càng rẻ hơn (Trong vòng khoảng 3 năm nay, giá thành sản phẩm của bít tất các hãng đã giảm xuống còn 1/3 đến 1/10 so với lúc mới ra đời) Trong khi đó, những bản phim Positive để chiếu ở Rạp ngày càng ít hơn thị phần, và giá thành lại đang tăng lên khoảng 20%. Những chiếc máy thu thanh, những thiết bị thu thanh chuyên nghiệp lưu trữ dữ liệu trên băng từ như SONY DAD hay NAGRA cũng đã được thay thế bằng những thiết bị thu âm trực tiếp vào thẻ nhớ hoặc ổ cứng với khả năng nhân văn trong chớp mắt. Giai đoạn Hậu kỳ: Ở khâu hậu kỳ dành cho cả hình ảnh và âm thanh, những cuộn phim Positive cùng máy dựng kiểu cắt dán thủ công, những chồng băng betacam, băng cối âm thanh, những cuộn phim từ…cũng đã biến mất. Thay vào đó là những chiếc máy tính nhỏ gọn, những phần mềm vận dụng với hiệu quả cao hơn. Tất các bộ phận làm nghề điện ảnh đã làm quen với những cái tên:GigaBit, TeraBit, Avid, FinalCut, Davinci…FullHD, 2K,4k,6K…và màn hình L.E.D siêu mỏng hay máy chiếu phim quang học dùng KTS với gói sản phẩm điện ảnh kỹ thuật số - DCP (Digital Cinema Package). Nhờ có công nghệ KTS mà khả năng sáng tạo trong biên tập dựng, chỉnh sửa, thêm bớt hình ảnh, âm thanh, thậm chí biến không thành có ở thời đoạn hậu kỳ ngày một trở thành vô tận. Nhiều bộ phim đã có thời gian làm hậu kỳ chiếm tới khoảng 2/3 thời gian sinh sản đã nói lên tầm quan yếu và khả năng của Công nghệ KTS trong giai đoạn hậu kỳ. Số lượng chuyên gia ở những lĩnh vực khác nhau trong giai đoạn hậu kỳ cũng đã lên đến con số hàng trăm. Những chuyên gia này còn dự vào giai đoạn quay tiền kỳ để có thể có được những dữ liệu hình ảnh, âm thanh phù hợp nhất với tuổi hậu kỳ. Thời đoạn Phát hành: Tại Việt Nam, ở những thành thị lớn như Hà Nội, Tp. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hải Phòng…những cụm rạp chiếu phim của những tập đoàn toàn cầu như Megastart, Lotte hay thương hiệu trong nước như trọng điểm chiếu Phim nhà nước, Rạp chiếu của Viện Phim Ngọc Khánh, Platinum BHD, Galaxy…đã thay thế dần những máy chiếu phim 35mm bằng những máy chiếu quang học KTS với chất lượng hình ảnh cao hơn, giá thành rẻ bằng một nửa (Máy phim Kinoton của Đức giá khoảng 60 – 80.000 usd, máy KTS Quang học khoảng 40.000 usd) Mỗi bản phim 35mm trình chiếu với trọng lượng 15 kg, vòng đời hữu hạn, giá thành 1 bản 1100 usd đã được thay bằng DCP có giá 250 usd/ bản với khả năng chiếu số lần vô tận. Trong ngày mai gần, khi công nghệ truyền dẫn và vệ tinh phát triển thì khả năng phát hành phim còn được mở mang và tiện lợi hơn. Bất kể 1 rạp chiếu phim nào trên thế giới cũng có thể nhận phim từ nhà cung cấp theo lich chiếu mà cụm rạp đặt ra và không cần có bản phim tại rạp của mình. Sờ soạng sẽ bằng 1 thao tác đơn giản như click chuột máy tính, thậm chí là tự động hóa. Những đề xuất để công nghệ hình ảnh có độ nét cao bằng KTS sẽ chiếm 90% thị phần điện ảnh Đoàn phim Bước khẽ đến hạnh phúc sử dụng máy quay Arri Thuật ngữ “Phim nhựa” mà chúng ta quen dùng phải được thay thế bằng “Phim Điện Ảnh” vì lý do nó đã không còn được quay bằng phim nhựa âm bản nữa. Đầu tư cho khâu phát hành Phim điện ảnh có tức thị sẽ được chiếu ở rạp chiếu phim, vậy việc đầu tiên là quốc gia phải có những kế hoạch xây dựng những cụm rạp riêng cho ngành điện ảnh quốc gia với tiêu chuẩn chiếu phim bằng KTS (DCP) ở quy mô trung bình, và mỗi tỉnh có chí ít 1 cụm rạp. Ở cấp độ huyện, xã sẽ có những rạp, phòng chiếu có quy mô nhỏ hơn về pinh phí mà vẫn đạt được chất lượng kỹ thuật, giá thành thấp vì các nhà cung cấp dịch vụ này sẵn sang đáp ứng nhu cầu trên. Đầu tư cho khâu sản suất tiền kỳ và hậu kỳ Đầu tư kinh phí để mua sắm thiết bị cho thời đoạn tiền kỳ hiệp và thận trọng theo lộ trình phát triển của công nghệ này. Tránh mua nhiều sẽ dẫn đến lạc hậu nhanh. Thời đoạn đầu có thể dùng kinh phí thuê thiết bị để các thành phần trong ngành làm quen công nghệ mới. Đầu tư sản xuất nhiều phim điện ảnh HD KTS với kinh phí làng nhàng 4,5 tỷ để dễ thu hồi vốn và tránh thiệt hại lớn nếu phim không ăn khách. Những phim nói trên sau khi chiếu ở tất các cụm Rạp (cả rạp của nhà nước và tư nhân) có thể bán cho các Kênh TH HD để tăng thêm nguồn thu. Một phim 90 phút sẽ thu được bằng 4 tập phim truyền hình, tương đương khoảng 600 – 800 triệu (số liệu cam kết của các Đài TH trong nước) . Các công ty khai phá các loại mạng khăng khăng và di động cũng sẽ mua ở nhiều định dạng khác nhau. Khả năng thu hồi vốn và có lãi rất khả thi. Dạn dĩ giao phim cho các nhà làm phim trẻ vì họ nắm công nghệ phim HD khá vững. Tăng cường hội thảo, đàm luận kinh nghiệm giữa các đạo diễn, quay phim, âm thanh, các nhà sinh sản, quản lý …có nhiều kinh nghiệm làm phim KTS HD để nâng cao nghiệp vụ cho toàn ngành. Vạch kế hoach lựa chọn để đào tạo nhân sự ngắn hạn, dài hạn trong nước và ngoài nước cả về nghiệp vụ riêng và công nghệ làm phim kỹ Thuật số HD. Tại Việt Nam, các công ty tư nhân đang sản xuất kinh doanh có lãi và tăng trưởng liên tiếp đã đầu tư đồng bộ thiết bị từ khâu sản xuất đến những cụm rạp phát hành định dạng phim KTS HD nói trên theo mô hình, cách thức sinh sản, kinh doanh của những nước phát triển. Riêng nhân công sản xuất, ở những vị trí quan yếu nhất, hầu như họ thuê và cuộn từ các doanh nghiệp điện ảnh nhà nước. Điện ảnh quốc gia ViệtNamcó không ít cơ hội phát triển thành công. Lý Thái Dũng