Bảo Anh (TTVN) TH
Những lúc đó, mọi ưu phiền chừng như tan biến, lòng người buông theo vệt nắng chạy trên mặt hồ. Các loài cá ở đây sinh trưởng và phát triển một cách tự nhiên với nhiều loài sống đông đúc tạo thành một quần thể sinh động gồm: cá gáy, cá diếc, cá nheo, cá trê, cá đắng. Đến hồ Noong, du khách có cảm giác như đang lạc vào một thế giới cổ tích.Hoàng hôn buông xuống, nắng xuyên qua đỉnh rừng, bảng lảng lẩn sau làn sương núi trắng mờ
Chính vì thế mỗi khi nước dâng vào mùa mưa có những đàn cá ngược dòng sông Lô bơi theo dòng nước tràn lên vào trú ngự với Hồ Noong. Vào mùa mưa, nước hồ lên cao, du khách có thể lang thang cùng dân bản trên thuyền độc mộc hay bè mảng lênh đênh khắp lòng hồ.Hồ Noong nằm trên dãy Tây Côn Lĩnh, được khai tạo từ thuở sơ khai, có diện tích mặt nước hơn 20ha (vào mùa cạn), khoảng 80ha (vào mùa mưa), bao quanh là những dãy núi đá, núi đất và rừng nguyên sinh đắp rộng tới trên 700ha. Cá đắng thường sống thành từng đàn và suất hiện từ tháng 4 đến tháng 11 hàng năm là lúc phát triển nhất của loài cá này
Nguồn nước cung cấp cho Hồ Noong là những khe nước ngầm trong hang đá từ hai dãy núi của cánh rừng nguyên sinh nơi Hồ Noong uốn mình tựa vào vách núi, ngoại giả còn có ba hang nước ngầm nối với dòng sông Lô. Riêng đối với loài cá Đắng có thể nói không đâu có, loài này sinh sống chỉ duy nhất ở Hồ Noong. Từ thị xã Hà Giang, đi qua những cánh rừng, vạt nương, lướt qua vài bản Tày, Mông, Dao, nằm rải rác bên đường là đến hồ Noong, thực dân địa phận xã Phú Linh, huyện Vị Xuyên.
Thức ăn cốt yếu của loài cá đắng là rong, rêu các loại thực vật sống dưới lòng hồ, và loại lá cây mà loài cá này thích ăn nhất là lá Bồ hòn Tới tham quan hồ Noong, ngoài phong cảnh thơ mộng, du khách còn được tìm hiểu cuộc sống, phong tục tập quán của đồng bào các dân tộc Tày, Mông, Dao
Hồ Noong có hai mùa, tạo cho du khách có hai cảm giác dị biệt. Cá sinh sống ở Hồ Noong bao gồm rất nhiều loài, có cả cá da trơn và các loài cá chỉ có nơi đây mới có. Ban mai sương giăng quyện nắng tỏa ánh vàng khắp mặt hồ. Vào mùa khô, khi nước cạn, dân bản địa quây vuông thả vịt, ngan, mặt hồ nước trong veo, lung linh bóng những gốc cây già trụi lá, những chòi nổi đơn côi hay một bóng ghe nhỏ nằm gác mái.
Người dân bản Noong 1, Noong 2 (xã Phú Linh) luôn ví hồ Noong như “mắt rừng” bởi giữa tứ phía là núi rừng, hồ Noong bình lặng, óng ánh ánh bạc dưới ánh trăng hay ánh nắng dữ.